Paylaşımlı Ekran kartı, Paylaşımsız Ekran kartı, Model Numarası, Bant Genişliği, Radeon, GeForce, Kullanılan Güç, Soğutma Sistemi, 2. Video Kartı …
Nedir bu kavramlar ? Neye göre seçim yapmalıyım ? Ben oyuncuyum, hangi ekran kartını tercih etmeliyim ?
İnanın bu sorular sadece sizin kafanızı değil bir çok bilgisayarcının da kafasını karıştırıyor. Çünkü bu konu biraz kafa karıştırıcı. İnternette de konuyla ilgili karmaşık bir çok konu bulunmakta. Gelin hep beraber konuyu en sade haliyle inceleyelim.
Bir Bilgisayarda RAM ve işlemci ne kadar etkiliyse Ekran Kartı da o denli etkilidir. Hepimizin bildiği gibi ekran kartı mikroişlemcide (CPU) işlenmiş olan verilerin monitörde/ekranda görüntülenmesini sağlayan, sinyallere dönüştüren bir donanım birimidir. Ekran kartları temel olarak ikiye ayrılır : Harici Ekran Kartı ve Dahili(anakarta gömülü gelen) Ekran Kartı.
Masaüstü bilgisayarlar için konuşmak gerekirse, Görüntü kalitesini etkileyen en önemli şeyler şüphesiz ekran kartı ve monitördür. iyi bir monitöre kötü ekran kartı takılmazken, kötü ekran kartında iyi bir monitör kullanılmaz. kullanılsa da randuman alınmaz.
. Ekran kartının ne kadar iyi olduğunu belirleyen ise fiziksel yapısı, genişleme yuvasının ne olduğu ve arayüz özelliği (CGA, VGA, SVGA) belirlemektedir.
Ayrıca, Ekran kartı standart bir bilgisayarda 4 temel faktörü (bileşeni) kullanır:
- Monitör : Gönderilen verileri görmemizi sağlar.
- Bellek : Ekran kartından monitöre gönderilen verileri geçici olarak hafızasında tutar.
- Mikroİşlemci : Yapılacak İşleme karar verir.
- Anakart : Ekran karına gerekli olan veri transferini ve güç ihtiyacını karşılar.
Peki Paylaşımlı ve Paylaşımsız ekran kartı arasında nasıl farklar var ?
Paylaşımlı ekran kartı Bilgisayarın ön belleğinden yani RAM’den belirli bir miktarı kullanır. Bu da Paylaşımsız ekran kartına nazaran daha düşük performans anlamına geliyor. Örnek olarak 9500GT ekran kartının 1GB yalnızca kendine ait belleği bulunmakta. Ancak 32 Windows kullanan bir kullanıcı, 4 GB belleğe sahipse Windows bu belleğin en az 1 GB kadarını ekran kartına ayırıyor ve DXDiag üzerinden baktığınızda ekran kartının belleğini 2 GB civarına yakın olarak görüyorsunuz.
O zaman bir tablo halinde Dahili veya Paylaşımlı Ekran Kartları ve Harici veya Paylaşımsız Ekran Kartları arasındaki farklara bir göz atalım.
Dahili veya Paylaşımlı Ekran Kartları
- Bilgisayarın ram belleğini kullanır
- Daha küçük nanometre yapıya sahiptir bu sebeple daha az ısınır ancak performansı daha kötüdür
- ROPs (Raster işlem birimleri) çok azdır bu, ekran kartının grafik çözümlemesini yavaş yapacağını gösterir
- Bant genişliği kısıtlıdır
- Pixel Fillrate yani 1 saniye içerisinde ekranda gösterilebilecek piksel sayısı çok azdır
- Bellek genişliği çok düşüktür.
- GPU ve bellek hızı düşüktür. En yeni jenerasyon paylaşımlı ekran kartlarında bu maksimum 300Mhz civarlarında
- Soğutması yoktur dolayısıyla çok fazla yorulduğunda ya reset attırır ya da bilgisayar kitlenir
- Güç tüketimi yapmaz
Harici veya Paylaşımsız Ekran Kartları
- Kendi ram belleğini kullanır ve ek olarak bilgisayarın belleğinden bir miktar paylaşımlı olarak kullanabilir
- Daha büyük nanometre boyuttadır ve performansı daha iyidir ancak daha çok ısınır
- ROPs daha fazladır bu sebeple ekran kartı grafik çözme işlemini daha hızlı yapar
- Bant genişliği yüksektir
- Pixel Fillrate çok yüksektir
- Bellek genişliği yani ekran kartı işlemcisi ile ram bellek arasındaki genişlik yüksektir
- GPU ve bellek hızları yüksektir. Daha eski jenerasyon bir paylaşımsız ekran kartında GPU yani grafik işlemci hızı 500 Mhz dolaylarında olabilir
- Güzel bir soğutma sistemi ile yüksek ısıları idare edebilir
- Ek güç gerektirir
(Tablo için kaynak : BBC)
Bunları da öğrendik. Peki Ekran kartı alırken nelere dikkat etmeliyim ?
Ekran kartı dahili mi harici mi paylaşımlı ya da paylaşımsız mı? bunlara bakmadan önce evvela bilgisayarımızın Anakartıyla uyumlu olup olmadığına bakmalıyız. Her işlemcinin soket tipi farklıdır(amd:fm2,fm2+;intel:LGA2011,LGA1150 gibi) zaten anakart ve ekran kartının kutusunda soket tipi belirtilir. LGA1150 soketli bir işlemci aldıysan;LGA1150 destekleyen anakart ya da fm2+ destekli bir anakart aldıysan;fm2+ soketli bir işlemci alacaksın. Bunun dışında dikkat edilmesi gerekilen diğer hususta güçtür. örneğin ekran kartı 300W elektrik harcıyor ama kasa da 250W güç kaynağı var. Durum böyle olursa ekran kartı çalışmaz.
Ekran kartı alırken dikkat edilmse gereken ve hepimizin de az çok bilgi sahibi olduğu konu olan Ekran kartı Belleğidir. Grafik belleği “görüntü performansı doğrudan etkileyen” bir değerdir. Örneğin; Gigabyte GT730 2GB 128Bit DDR3 16X Ekran Kartındaki “2GB” Grafik Belleğidir. Bu değer ne kadar yüksek olursa alacağınız görüntü kalitesi monitörünüzün özelliğine bağlı olarak artacaktır.
Anakartın desteklediği desteklemiş olduğu en yüksek “bant genişliğine” sahip ekran kartı seçilmesi performansı arttıracaktır. Örneğin anakartınız maximum 128 Bitlik özelliği destekleiyorsa 128 Bit özelliğinde bir anakart almanız yüksek performans alacağınız anlamına gelecektir.
Bir diğer önemli durum ise ekran kartındaki grafik işlemcisinin üzerinde bulunan (varsa) “soğutucunun iyi çalışması” ve “soğutması” ekran kartının performansını artırır.
Bu konuların hepsine değindikten sonra Nvidia mı AMD mi? Sorusuna yorum yapmasak olmaz.
Aslına bakacak olursak biz bu soru karşısında tarafsız kalmayı tercih ediyoruz. Çünkü iki firma da gerçekten son yıllarda çok iyi ürünler çıkardı. Onun dışından önemli bir diğer husus ta kullanım amacınız. bir oyun bilgisayarındaki ekran kartı ile performans canavarı bilgisayardaki ekran kartları elbette aynı olmamalı. AMD ekran kartları fiyat-performans olarak Nvidia’ya göre daha uygun. Ama oyun oynamak için topladığınız bilgisayara AMD ekran kartı alırsanız oyun keyfiniz max. bir saat sürer. çünkü devamında kart ısınır ve performans kaybına neden olur. Buna karşın pahalı fakat Nvidia’yı sollayan AMD kartlar da mevcut.
Not: Eğer anakart ile ekran kartı karşılaştırmasını yapmayı bilmiyorsanız Şu yazımıza göz atabilir ya da netobookcheck sitesinde karşılaştırma yapabilirsiniz.
